“Tüm Türk kavimlerinde Umay ana kadın ve çocukların koruyucusudur. Mitolojik tüm veriler sadece Müslüman Türklerde değil tümünde devam eden cümleler halindedir. Mesela Kırgızlarda hala geleneklerde kullanılır. Aksakallılar sünnet için çağırılınca su ya da ilaç fark etmez bir şey ister ve çocuğa bunu içirirken dualarında “benim elim değil Umay Ene Batma Zurayıın eli” derler. Çocuklarını evlendirenler de benzer şekilde, “kendinizi ve çocuklarınızı Umay Ene korusun, hastalıklardan uzak tutsun” derler. Türk mitlerinin tümünde aslında Umay Ana/Ayıısıt tüm kadınların, dişilerin ve onların yavrularının koruyucusudur. Yakut Türklerinde bu beyaz bir kuğu olarak simgelenir. Bu kuğular gökten inerken beyaz kısrak olurlar. Hatta Kırgızlarda Umay Ana’ya Nevruz’da dua edilir. Bolluk bereket için, kötülüğü kovmak için, sağlıklı bir yıl olması için yapılan bu merasimlerde Umay Ana’yı temsilen bir kadın çıkar, güzel kokulu tütsüler savurarak, “Alaslama Töreni” yapar. İyi dilekler içeren şu sözleri söyler:”
Alas, Alas
Ar baleden kalas
Aydan aman cıldan esen bololu
Eski cıl ketti
Canı cıl keldi
Canır cılıbız
Cakşılıktın cılı bolsun
Tokçuluktun cılı bolsun
Koroobuz malga tolsun
Elibiz danga tolsun
Cer ayrılıp kök çıksın
Celin ayrılıp süt çıksın
Elibizge beykut bersin
Curtta tınçtık bolsun
Balasızga bala ber
Tukumsuzga tukum ber
Calpıbızdı Tenir koldosun
Oomiyn.
Kaynak: Türk Mitolojik Sistemi
