“Eski Türk kültlerinde kuş kılığında tasvir edilen ve yeni doğan çocukların üzerinde uçarak onun soyunun verimli olacağını anlatan Umay Ana birçok açıdan mitolojimizde yer tutan kavramdır. Yakut Türkleri güçlü kuşların sembolü olarak Umay Ana’yı gördüğü için asla güçlü kuşlara dokunmaz zarar vermez. Başka kültürlerin mitlerinde rastlanan kuş iyeleri ile uzak yakın alakası yoktur Umay Ananın. Hatta İran ve Hint mitolojisinde olan kaynaklarla da hiçbir alakası yoktur. İran ve Hint temalı Humay Kuşu ve Hüma denilen kuş bambaşka şeylerdir. Eksik mitolojik bilgilerle bunları birmiş gibi düşünmek hatadır. Çünkü Türk kültüründe güçlü kuşların yeri yüksektir. Kartal, doğan, atmaca şahin ve hatta akbaba Türk için kıymetli ve özeldir. Bunların iye ve kült kavramları yoğundur. Mitlerimizdeki Umay Ana miti kuş-ağaç ilişkili mitlerin temsili tamamlayıcısıdır.”
Kaynak: Türk Mitolojik Sistemi
